Ս. Մատինյանի՝ տեսական բաժանմունքի  ղեկավար դառնալուց  հետո  ԵրՖԻ-ում լայն հետազոտություններ են ծավալվել տարրական մասնիկների տեսության և հարակից բնագավառներում: Մեծ հաջողություններ են ձեռք բերվել քվանտային քրոմադինամիկայի բնագավառում: Գ. Սավվիդիի և Ս. Մատինյանի կողմից հայտնաբերվել է գլյուոնային կոնդեսացիայի երևույթը: Արժեքավոր արդյունքներ են ստացվել Հ. Ասատրյանի  կողմից B-մեզոնների ֆիզիկայի բնագավառում, որոնք լայն միջազգային լայն ճանաչում են ստացել: Հ. Բաբուջյանը կառուցել է Հայզենբերգի միաչափ xxx և xxz մոդելների ընդհանրացումը կամայական սպինի դեպքում: Տրված է եռաչափ Իզինգի մոդելի լարային ներկայացումը (Ա. Սեդրակյան): Հաշվարկվել են B → π, K անցման ֆորմֆակտորները  օգտագործելով ծանր քվարկների համար ՔՔԴ գումարման կանոնները (Ա. Խոջամիրյան): Զարգացվել է քվարկների ռելյատիվիստական մոդելը (Ի. Ազնաուրյան և ուրիշներ): Գտնված է Զայբերգ-Վիտենի կորի քվանտային ընդհանրացումը  սուպերսիմետրիկ տրամաչափային տեսություններում (Ռ. Պողոսյան): Կառուցվել է բարձր սպիններով տրամաչափային դաշտերի կովարիանտ փոխազդեցությունների տեսություն (Ռ. Մանվելյան): Մի շարք ցանցային վիճակագրական մոդելների համար ճշգրիտ կերպով հաշվարկվել է վիճակագրական գումարը և գտնվել են կրիրտիկական ինդեքսները (Ն. Անանիկյան):  Լուծվել է վիրուսային Էվոլյուցիայի Էյգենի մոդելը (Դ. Սահակյան): Կառուցվել են ունիվերսալ R-օպերատորներ և ուսումնասիրվել դրանց կապը քրոմոդինամիկայի ցրման ամպլիտուդների հետ (Դ. Կարախանյան):  Հայտնագործվել է SO(2n) և Sp(2n) տրամաչափային դաշտերի դուալությունը, ինչպես նաև այդ դուալության կապը Մակդոնալդի դուալության հետ  (Ռ. Մկրտչյան): Ներկայումս բաժնում կատարվում են ԳԿ կողմից  ֆինանսավորվող 10 թեմաներ, իսկ բաժնի աշխատողներից 10-ն ընդրկված են Հայաստանի լավագույն 100 գիտաշխատողների ցանկում:  

Կոսմոլոգիայի և աստղաֆիզիկայի կենտրոնում հետազոտվում են կոսմոլոգիայի ոչ գծային խնդիրներ, ներառյալ
ժամանակակից թվային մեթոդներով՝ խոտորված Համիլտոնյան համակարգերի էվոլյուցիայի, գրավիտացիոն
համակարգերի կայունության, N մարմինների քաոսի, ազդանշաններում ոչ պատահական տիրույթների ընդհանրական
նկարագրության: Հետազոտությունները վերաբերվում են տիեզերական միկրոալիքային մնացորդային ճառագայթմանը,
կոնֆորմ պարբերական կոսմոլոգիային, ժամանակի աղեղին, գրավիտացիայի ընդհանրացված մոդելներին, մութ
սեկտորին: Մշակված մեթոդների կիրառումը ներառել է նաև գենոմային հաջորդականություններ՝ կոդավորում և
մուտացիաներ (ստացվել է ԱՄՆ պատենտ):
Ընթացիկ աշխատանքները ընդգրկում են մասնակցություն LARES (Laser Relativity Satellite, Իտալական
տիեզերական ընկերություն) արբանյակային ծրագրում՝ մեծ ճշտությամբ Հարաբերականության ընդհանուր
տեսության ստուգում, Լորենց ինվարիանտության ստուգման նախաձեռնում և իրականացում Եվրոպական Սինքրոտրոն
Ճառագայթման համալիրում (European Synchrotron Radiation Facility, Grenoble); ստացված
արդյունքները դարձել են ստուգողական թվեր տեսական մոդելների համար:
Զեկույցներ՝ Սոլվեյի (Solvay) ֆիզիկայի գիտաժողովում, Միջազգային աստղագիտական միության (IAU) Գլխավոր
ասամբլեայում, Շվեյցարական գիտության, տեխնիկայի և էսթետիկայի բիենալում, Քլեյ (Clay) մաթեմատիկայի
ինստիտուտում (Օքսֆորդ), այլ հեղինակավոր ֆորումներում: Ընթացիկ հետազոտությունները հիմնականում
իրականացվում են համագործակցությամբ ճանաչված կենտրոնների հետ: